معنی شعر به زبان ساده (شعر از محمدتقی بهار) 

۱– برو کار کن نگو که کار چیست و چه ارزشی دارد، بلکه کار

 یک سرمایه ماندنی و ابدی است. 

۲– ببین که دهقان دانا، هنگامی که می خواست از دنیا برود، 
به فرزندان خود چه گفت و چه درخواستی از آنها داشت. 
۳– که آنچه به شما به ارث رسیده (برای شما بازمانده) دوست
 داشته باشید و بدانید که گنجی از گذشتگان در آن است. 
۴– وقتی که ماه مهر فرا رسید زمین کشتگاه را بلند و همه جای آن را
 زیر و رو کنید. 
۵– هیچ کجا از باغ (یا زمین کشاورزی) را نکنده باقی نگذارید و در هر
 کجا از آن گنج سراغ بگیرید (دنبال گنج بگردید). 
۶– پدر از دنیا رفت و پسران به امید پیدا کردن گنج، برای جستجو 
کردن و کندن زمین رنج بسیار بردند. 
۷– با کمک بیل و گاو آهن، هم این قسمت زمین و هم آن قسمت
 زمین و هر جا که بود را کندند. 
۸– اتفاقاً در آن سال، از آن زمینی که خوب شخم زده شده بود.
 از هر بذر (دانه کشاورزی) هفتاد دانه گندم به دست آمد. 
۹– در آن زمین گنجی پیدا نشد ولی همانطور که پدر گفته بود، 
رنجی که پسران کشیده بودند، تبدیل به گنج شد و محصولات
 کشاورزی بسیاری را برداشت کردند.