وبلاگ تخصصی پایه ی چهارم دبستان

دستگاه گردش خون شامل قلب و رگ ها (سرخرگ، مويرگ و سياهرگ) مي شود.

قلب يا همان ماهيچه تو خالي و تلمبه خون در هر دقيقه حدود 70 بار پر و خالي مي شود و هر بار مقداري خون را به داخل رگ ها مي فرستد.

تعداد ضربان قلب ما مساوي با تعداد ضربان نبض ماست و هرچه فعاليت ما بيشتر باشد، تعداد ضربان قلب ما هم بيشتر است.

رگ ها :

 (لوله هاي حمل كننده خون) رگ ها لوله هاي حمل كننده خون هستند. سرخرگ به رگ هايي گفته مي شود كه از قلب خارج مي شوند و به اندام ها مي رسند. سرخرگ هايي كه از قلب خارج مي شوند قطر زيادي دارند اما وقتي به داخل هر اندام مي رسند كوچك تر و باريك تر مي شوند. از قلب دو سرخرگ خارج مي شود. يكي به شش ها مي رود و دومي به اندام هاي گوناگون مي رود.

به رگ هاي بسيار باريكي كه در كنار سلول ها وجود دارند، مويرگ گفته مي شود. مويرگ ها فقط با ميكروسكوپ ديده مي شوند چون بسيار باريك هستند. خوني كه از اندام ها خارج مي شود، به قلب برمي گردد رگ هايي كه خون را به قلب برمي گردانند سياهرگ نام دارند. معمولاً سياهرگ ها در نزديكي سطح بدن و زير پوست هستند اما سرخرگ ها داخل بدن قرار گرفته اند.

تركيب خون :

در بدن انسان بزرگسال، حدود 5 ليتر خون وجود دارد. خون از سه قسمت پلاسما، گلبول قرمز و گلبول سفيد تشكيل شده است. پلاسما يا قسمت مايع خون، بيشتر به آب اختصاص دارد و وظيفه آن انتقال مواد غذايي گوناگون و حل شده در پلاسما به سلول هاست.

گلبول هاي قرمر در خون شناور هستند. قرمزي خون مربوط به همين گلبول هاست. زيرا تعداد آنها بسيار زياد است. گلبول هاي قرمز اكسيژن را از شش ها به سلول هاي بدن مي رسانند و در عوض دي اكسيد كربن را از آنها مي گيرند و به شش ها برمي گردانند.

گلبول هاي سفيد در برابر ميكروب ها از بدن دفاع مي كنند. تعداد گلبول هاي سفيد بسيار كمتر از گلبول هاي قرمز است.

پاكيزه كردن خون :

 سلول هاي بدن بعد از گرفتن اكسيژن و مواد غذايي، چند نوع ماده دفعي توليد مي كنند كه دي اكسيدكربن، آب اوره و نمك كمترين آنهاست. اوره يك ماده سمي است و اگر در بدن بماند ما را مسموم

مي كند.

كليه ها :

وظيفه پاكيزه كردن خون بر عهده كليه هاست. هر بدن  كليه دارد كه در داخل شكم و در پشت معده و روده ها قرار گرفته اند. به هر كليه يك سرخرگ بزرگ وارد مي شود. تعداد مويرگ هاي كليه زياد است. سلول هاي كليه آب اضافي، اوره و تعدادي از نمك ها را از خون مي گيرند. به مجموعه اين مواد ادرار مي گويند. ادرار در اندامي به نام مثانه جمع مي شود. در صورت پر شدن مثانه، شخص احساس دفع ادرار مي كند.

عرق:

عرقي كه از راه پوست دفع مي شود مقدار زيادي آب و كمي نمك دارد. مواد سازنده عرق از رگ هاي خوني زير پوست گرفته

مي شود. پس عرق هم مانند ادرار، مواد زايد بدن را دفع مي كند.