نرم تنان

همان طور كه از عنوان اين مقاله معلوم است، در اين مقاله به طور مختصر

درباره نرم تنان توضيح داده ايم. كلمه مولوسكا كه به معناي نرم تن است، از

ريشه لاتين مولوسكا (mollusca)، به معناي« داراي بدن نرم» گرفته شده

است. اكثر نرم تنان براي محافظت از بدن خود، در صدف زندگي مي كنند.

نرم تنان در گروه بي مهرگان آبزي قرار دارند. در اين مقاله راجع به

خصوصيات و زيستگاه نرم تنان مطالبي را بيان نموده و دو نرم تن را با ذكر

ويژگي هاي اختصاصي و زيستگاه آنان براي شما مثال خواهيم زد. 

خصوصيات نرم تنان:

نرم تنان بي مهرگاني هستند كه بدن نرم دارند. بر خلاف كرم خاكي، بدن

اين جانوران بند هاي جداگانه ندارد. بدن آن ها از سه قسمت اصلي سر، پا

وتنه يا پوشش اصلي، كه تمام اعضاي داخلي را در بر مي گيرد، تشكيل

شده است. بدن نرم آنها از پوست نرمي به نام جبه پوشيده شده است.

قسمت اصلي بدن برخي از نرم تنان آهك ترشح مي كند و صدف را به

وجود مي آورد. نرم تنان گونه هاي بسيار متنوعي دارند. بعضي گياه خوار و

بعضي گوشت خوار هستند و بعضي از آن ها هم از پاكسازي گياهان آبزي

تغذيه مي كنند. در اين جانوران همه دستگاههاي داخلي بدن، مانند:

دستگاه گوارش، گردش خون، درد و عصب وجود دارد. 

زيستگاه نرم تنان: 

نرم تنان همه جا وجود دارند. هر چند كه اين جانوران در آب شيرين يا شور

زندگي مي كنند، بعضي از انواع آن ها خاك سفت را ترجيح مي دهند. در

ميان نرم تنان، انواع مختلف حلزون هاي صدف دار و بي صدف(ليسه ها)

وجود دارند كه هم آبزي هستند و هم در خشكي زندگي مي كنند. اكثر نرم

تنان جزو سرپايان(از انواع هشت پاها) هستند و در دريا زندگي مي كنند. 

ليسه و حلزون ساكن خشكي:

بيشتر مردم ليسه و حلزون را با هم اشتباه مي گيرند. در حقيقت اين دو

خيلي شبيه يكديگرند. بعضي ها به شوخي مي گويند كه حلزون فقط براي

اين داخل صدف مي رود كه با ليسه اشتباه گرفته نشود.


ويژگي هاي اختصاصي ليسه و حلزون:

رنگ حلزون ها معمولا قهوه اي يا كرم و طول آن ها بين 2 تا 5 سانتي متر

است. ليسه ها يا خاكستري رنگ هستند يا قهوه اي يا قهوه اي مايل به

نارنجي، و اندازه آن ها بين 1 تا 15 سانتي متر است. بدن هر دو جانور از

يك سر، يك پا و يك بافت پوشانده تشكيل شده است كه همه اندام هاي

داخلي بدن را در بر مي گيرد. سر حلزون داراي دو جفت شاخك به شكل

آنتن است. هر يك از شاخك هاي بالايي، به يك برجستگي كوچك ختم

مي شود. كه چشم جانور را تشكيل مي دهد و ديد خيلي محدودي دارد.

حلزون ها و ليسه ها دو شاخك حسي نيز دارند كه معمولا كوچك ترند. اين

شاخك ها در تشخيص مكان و بو هاي محيط و جهت يابي به آن ها كمك

مي كنند. دهان حلزون زير دو شاخك كوچك قرار دارد. حلزون زبان زبر و

رنده مانندي دارد. 

روي كمر ليسه ها، پوششي از گوشت ضخيم وجود دارد كه از اعضاي

داخلي بدن جانور محافظت مي كند. در حلزون، اين پوشش گوشتي داخل

صدفي به شكل مارپيچ قرار دارد و به همين دليل به آن ها حلزون مارپيچ

مي گويند. حلزون از اين صدف براي محافظت از خود در برابر دشمنانش

استفاده مي كند. در ضمن اين صدف به او كمك مي كند تا در هنگام

خشكي هاي طولاني مدت، به محيطي مرطوب پناه ببرد. همچنين برخي از

حلزون ها دريچه كوچكي مي سازند و هرگاه كه به صدفشان پناه مي برند،

با آن دهانه صدف را مي بندند. 

حلزون از سوراخي تنفس مي كند كه نزديك صدف است و با شش ها در

ارتباط است. از سوراخ ديگري كه به روده مربوط است، فضولات خارج مي

شود.حلزون ها و ليسه ها مايع چسبناكي ترشح مي كنند كه به آن ها

كمك مي كند تا در هنگام حركت، حتي روي سطوح زبر، زخمي نشوند. 
زيستگاه:

ليسه ها اصولا جانوران خشكي زي هستند، هر چند كه بعضي از آن ها در

در يا زندگي مي كنند؛ اما تعداد حلزون هاي ساكن خشكي و آب تقريبا به

يك اندازه است. حلزون ها رطوبت را دوست دارند. آن ها بيشتر در جنگل

هاي مرطوب، كنار گودال يا لب آب يافت مي شوند.

اهميت حلزون ها در طبيعت:

ليسه و حلزون در طبيعت نقش مهمي دارند. آن ها رفتگر هاي واقعي

طبيعت هستند و با خوردن برگ، قارچ و بسياري از گياهان مرده، بدون

وقفه محيط را تميز كنند؛ اما متأسفانه گياهان زنده را هم دوست دارند. در

باغ هايي كه خيلي مرطوب هستن، به گياهاني مثل كاهو و كلم حمله

مي كنند. حلزون ها خوراك جانوراني مثل قورباغه، سمندر، لاك پشت،

موش، سنجاب، پرندگان و حتي مردم بعضي كشور ها هستند.